Erwtensoep, ook wel ‘snert’ genoemd, heeft een rijke geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. Het is fascinerend hoe dit eenvoudige, maar voedzame gerecht een plek heeft verworven in de harten van vele culturen over de hele wereld.
Van de oudheid tot de middeleeuwen
De oorsprong van erwtensoep kan worden herleid tot de Oudheid. Erwten waren een van de eerste gewassen die door mensen werden gecultiveerd, en archeologische vondsten tonen aan dat er al zo’n 10.000 jaar geleden erwten werden gegeten. Het is bekend dat de oude Grieken en Romeinen al een vorm van erwtensoep aten. Het was een eenvoudige, voedzame maaltijd die gemakkelijk te bereiden was en voedingsstoffen leverde om harde dagen van fysieke arbeid te doorstaan.
In de Middeleeuwen was erwtensoep een populair gerecht in heel Europa. Het was vooral populair bij de armen, omdat erwten goedkoop en gemakkelijk te kweken waren.
Erwtensoep in Nederland
Erwtensoep werd in de loop van de tijd een integraal onderdeel van de Nederlandse cultuur. In de koude wintermaanden, wanneer verse groenten schaars waren, bood deze stevige soep de nodige voeding. In Nederland kreeg erwtensoep de bijnaam ‘snert’, een term die oorspronkelijk werd gebruikt om een restje maaltijd aan te duiden. Traditioneel werd Nederlandse erwtensoep gemaakt met spliterwten, knolselderij, prei, uien, aardappelen, en natuurlijk de beroemde rookworst.
Een echte Nederlandse erwtensoep is zo dik dat de lepel er rechtop in kan blijven staan. Volgens de traditie wordt het de dag na het koken opnieuw opgewarmd, waardoor de smaken nog meer kunnen mengen en de soep nog dikker wordt.
Snert rond de wereld
Ondanks zijn Nederlandse populariteit, is erwtensoep niet uniek voor Nederland. Veel culturen hebben hun eigen versie van deze soep. Bijvoorbeeld, in Engeland is erwtensoep vaak gemaakt met verse of bevroren groene erwten in plaats van spliterwten, en wordt het geserveerd met een scheutje room.
In Scandinavië is erwtensoep traditioneel een donderdagse maaltijd. De Zweedse versie, “ärtsoppa”, wordt vaak geserveerd met pannenkoeken, terwijl de Finse versie, “hernekeitto”, wordt aangevuld met mosterd en roggebrood.
Zo maak je je eigen erwtensoep
Die heerlijke erwtensoep kun je helemaal zelf maken. Laten we het winterse weer trotseren met een dampende kom zelfgemaakte erwtensoep!
Ingrediënten
- 500 gram spliterwten
- 2 liter water
- 2 preien
- 2 uien
- 2 aardappelen
- 2 wortels
- 300 gram knolselderij
- 2 rookworsten
- 2 laurierblaadjes
- 4 kruidnagels
- Zout en peper naar smaak
Bereiding
De erwten voorbereiden
Week de spliterwten minimaal 8 uur in koud water voordat je met koken begint. Dit helpt de erwten sneller gaar te worden.
Groenten snijden
Snijd de prei, uien, aardappelen, wortels en knolselderij in stukjes. Hoe fijner je ze snijdt, hoe beter de smaken in de soep kunnen versmelten.
Koken
Doe de erwten in een grote pan met 2 liter water. Voeg de gesneden groenten, laurierblaadjes, kruidnagels, zout en peper toe. Breng het geheel aan de kook en laat het op laag vuur ongeveer 2 uur sudderen.
Rookworst toevoegen
Voeg na 2 uur de rookworsten toe en laat het geheel nog een half uur koken.
Pureren
Haal de rookworsten uit de pan. Gebruik een staafmixer om de soep te pureren tot een gladde massa. Als je geen staafmixer hebt, geen paniek! Een gewone aardappelstamper doet ook het werk.
Finishing touch
Snijd de rookworsten in plakjes en voeg ze terug in de soep. Laat het geheel nog 5-10 minuten sudderen voordat je serveert.
Extra tips
Serveer de erwtensoep met een lekkere snee roggebrood belegd met katenspek.
Je kunt verse kruiden zoals peterselie of bieslook toevoegen voor wat extra kleur en smaak.
Als je vegetarisch bent, vervang de rookworst dan door vegetarische worst of voeg extra groenten toe.
Extra informatie
De charme van een winterbarbecue
De geschiedenis van Hutspot (stamppot peen en uien)
De charme van zuurkoolstamppot
Een verrukkelijke veganistische stamppot
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© foto: 123rf.com
