Bevriezingsverschijnselen, het klinkt bijna als iets dat je zou krijgen na te veel uren Netflix kijken in een diepvriezer. Maar helaas is het minder grappig dan het klinkt. Bevriezingsverschijnselen treden op wanneer weefsels in je lichaam, meestal in je ledematen of gezicht, beginnen te bevriezen bij blootstelling aan lage temperaturen. Het is een echte risicofactor voor iedereen die tijd doorbrengt in koude omstandigheden. Van bergbeklimmers en wintersporters tot degenen die gewoon genieten van een goede winterwandeling. Het is voor iedereen belangrijk om op de hoogte te zijn van deze gevaren.
Bevriezingsverschijnselen: De fases
Bevriezingsverschijnselen zijn niet altijd meteen te herkennen. Er zijn een aantal fases van bevriezing die je moet kennen:
Fase 1: Onderkoeling
Het lichaam begint zijn warmte te verliezen. Je kunt rillingen, verwarde spraak, lethargie en een gevoel van onbehagen ervaren.
Fase 2: Oppervlakkige bevriezing
Dit is wanneer de huid bevriest, maar het onderliggende weefsel nog warm blijft. De huid kan bleek en gevoelloos worden, maar ook hard aanvoelen.
Fase 3: Diepe bevriezing
Dit is het gevaarlijkste stadium, waarbij de koude onder de huid dringt en het onderliggende weefsel bevriest. De huid kan waxy of blauwachtig worden, en beweging kan moeilijk of pijnlijk zijn.
Hoe herken je bevriezingsverschijnselen?
Het herkennen van bevriezingsverschijnselen is cruciaal voor de veiligheid. Let op de volgende symptomen:
- Gevoelloosheid of tintelingen in de blootgestelde huid
- Verandering in huidkleur, variërend van bleek of wit tot blauw of grijs
- Een wasachtig uiterlijk van de huid
- Stijfheid of onvermogen om te bewegen
- Pijn of ongemak in de blootgestelde delen van het lichaam
Voorkomen is beter dan genezen
Bevriezingsverschijnselen voorkomen is veel beter dan ze te moeten genezen. Hier zijn een paar eenvoudige stappen om veilig te blijven:
- Dress to impress (de kou)
Draag meerdere lagen kleding. Begin met een basislaag die zweet afvoert, gevolgd door een isolerende laag en eindig met een water- en winddichte buitenlaag. Vergeet je handen, voeten en hoofd niet te beschermen! - Blijf actief
Blijf in beweging om de bloedsomloop op gang te houden, maar vermijd overmatige inspanning die kan leiden tot zweten en uiteindelijk afkoeling. - Eet en drink goed
Goede voeding en hydratatie helpen je lichaam om warm te blijven.
Wat te doen bij bevriezingsverschijnselen?
Als je denkt dat je bevriezingsverschijnselen hebt, zoek dan onmiddellijk medische hulp. Verwijder ondertussen natte kleding, wikkel het getroffen gebied in een warme deken en vermijd het om het bevroren weefsel te masseren of op te warmen met directe hitte.
Is schade door bevriezing te genezen?
Ja, afhankelijk van de ernst van de bevriezing, kan schade vaak gedeeltelijk of volledig genezen, maar dit proces kan lang duren en soms zijn er diverse medische behandelingen nodig.
Genezing van oppervlakkige bevriezing
Bij een lichte of oppervlakkige bevriezing, waar alleen de huid en het onderhuidse weefsel zijn bevroren, is volledige genezing heel goed mogelijk. Je huid kan rood worden en gaan zwellen, blaren kunnen ontstaan en je kunt pijn ervaren terwijl het weefsel ontdooit en geneest. Dit genezingsproces kan enkele weken duren.
Genezing van diepe bevriezing
In het geval van diepe bevriezing, waarbij diepere weefsels zoals spieren, pezen en botten zijn aangetast, kan de schade permanent zijn. Het getroffen gebied kan zwart worden door dode cellen en weefsels, een toestand die gangreen wordt genoemd. In ernstige gevallen kan amputatie van het getroffen gebied noodzakelijk zijn om verdere schade of infectie te voorkomen. Diep bevroren weefsel dat niet moet worden geamputeerd, kan nog steeds blijvende problemen veroorzaken, waaronder chronische pijn, gevoelloosheid, veranderde zweet- en haargroei patronen, verhoogde gevoeligheid voor kou, en een verminderde functie van het getroffen lichaamsdeel.
Daarnaast zijn er ook andere medische behandelingen die kunnen helpen bij het genezen van bevriezingsschade, waaronder het gebruik van medicijnen, wondverzorging, fysiotherapie en in sommige gevallen chirurgische procedures. Het is belangrijk om medische hulp te zoeken bij de eerste tekenen van ernstige bevriezing om de beste kans op herstel te hebben.
Daarom is voorkomen de beste aanpak – goede voorbereiding en kleding, evenals het vermijden van langdurige blootstelling aan extreem lage temperaturen, zijn cruciaal.
Extra informatie
De uitdagingen van dakloosheid in de winter
Wat zijn wintervoeten en hoe kun je ze voorkomen?
Wat is een winterhuid? En hoe verzorg je deze?
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© foto: 123rf.com
