Zodra de temperatuur daalt hebben we allemaal zin in comfort food. En wat is er nou meer Nederlands en lekkerder dan een heerlijke boerenkool stamppot? Precies, bijna niets! Maar hoe maak je nou de allerlekkerste boerenkoolstamp? En kun je ook nog een beetje variëren? Maar we beginnen met de oorsprong van de boerenkool stamp!
De historie van de boerenkool stamppot
Hoewel boerenkool stamppot als typisch Nederlands wordt beschouwd, heeft boerenkool (ook wel bekend als “kale” in het Engels) een geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. Deze groente werd al gegeten door de oude Grieken en Romeinen. De Romeinen brachten de groente naar veel regio’s in Europa. Het is waarschijnlijk dat het gewas ook zo in Nederland is geïntroduceerd.
Ook het concept van het stampen van voedsel is niet uniek voor Nederland, maar de specifieke combinatie van boerenkool en aardappelen is dat wel. Stamppotten in het algemeen zijn al lang een vast onderdeel van de Nederlandse keuken. Het idee is eenvoudig: neem een groente, kook het en stamp het samen met aardappelen.
18e eeuw
Aardappelen kwamen in de 16e eeuw naar Europa vanuit Zuid-Amerika. Ze werden aanvankelijk met enige argwaan bekeken maar werden uiteindelijk een hoofdbestanddeel van het Nederlandse dieet. De combinatie van boerenkool en aardappelen als stamppot dateert waarschijnlijk uit de 18e eeuw. Het was een eenvoudig, voedzaam en vullend gerecht dat goedkoop te produceren was en de koude Nederlandse winters kon weerstaan.
Rookworst: De kers op de taart
Wat is boerenkool stamppot zonder een goede rookworst? Hoewel de exacte herkomst van de rookworst een beetje wazig is, weten we dat het roken van vlees al eeuwenlang een bewaarmethode is. Rookworst werd de perfecte metgezel voor stamppot, waarschijnlijk vanwege het hartige en rokerige element dat het toevoegt aan het gerecht.
Boerenkool Stamppot Vandaag
De populariteit van boerenkool stamppot is niet afgenomen. Het blijft een favoriet comfort food, vooral in de koudere maanden. Tegenwoordig zie je ook moderne variaties en interpretaties van het gerecht, van veganistische versies tot stamppotten met exotische ingrediënten.
Het is meer dan alleen een gerecht. Voor veel Nederlanders roept boerenkool stamppot herinneringen op aan gezellige familiemaaltijden, koude winteravonden en de eenvoudige vreugde van goed eten.
De klassieke boerenkool stamppot
Ingrediënten
- 1 kg aardappelen
- 400g boerenkool (vers of diepvries)
- 1 rookworst
- 100ml melk
- 50g boter
- Zout en peper naar smaak
Bereiding
Schil de aardappelen en snijd ze in gelijke stukken. Kook ze in ruim water met zout in ongeveer 20 minuten gaar.
Voeg de laatste 10 minuten de boerenkool toe.
Giet de aardappelen en boerenkool af en bewaar een beetje van het kookvocht.
Stamp het aardappel-boerenkool mengsel fijn. Voeg de melk, boter, zout en peper toe. Roer goed door.
Warm de rookworst op volgens de aanwijzingen op de verpakking en serveer deze in plakjes op de stamppot.
Boerenkool stamppot met pittige worst
Dit is voor de liefhebbers van een beetje pit!
Ingrediënten
- Alle ingrediënten van de klassieke stamppot
- 1 teentje knoflook, fijngehakt
- 2 pittige worsten (bijvoorbeeld chorizo of merguez)
Bereiding
Volg de stappen van de klassieke stamppot maar laat de rookworst achterwege.
Bak in een koekenpan de fijngehakte knoflook en de in stukjes gesneden pittige worst.
Voeg dit toe aan je stamppot voor een lekker pittig tintje!
Boerenkool stamppot met feta en zongedroogde tomaat
Een Mediterraans tintje aan onze oer-Hollandse stamppot!
Ingrediënten
- Basis ingrediënten van de klassieke stamppot (zonder rookworst)
- 100g feta
- 50g zongedroogde tomaten
- Handje zwarte olijven
- 1 rode ui, fijngesneden
Bereiding
Volg de stappen van de klassieke stamppot.
Roer de feta, zongedroogde tomaten, zwarte olijven en rode ui door de stamppot. Warm nog even goed door.
Serveer met eventueel een beetje olijfolie eroverheen.
Boerenkool stamppot tips
Voor de perfecte textuur
Zorg dat je aardappels en boerenkool goed gaar zijn voordat je gaat stampen. En voeg altijd een beetje kookvocht toe voor een smeuïger resultaat!
Vegan variant
Vervang de melk door plantaardige melk en de boter door plantaardige margarine. Laat de worst achterwege of kies voor een vegan variant.
Voor de liefhebbers van knapperig
Voeg gebakken spekjes of uitgebakken pancetta toe aan je stamppot. Deze geven een heerlijke crunch en extra smaak!
Leef je uit en varieer er op los
Boerenkool stamppot is een echte Hollandse klassieker die nooit verveelt en met de nodige variaties ook nooit zal gáán vervelen. Hopelijk nodigen bovenstaande variaties je uit om je eigen twist te geven aan de all time favorite boerenkoolstamp!
Eet smakelijk!
Extra informatie
De geschiedenis van Hutspot (stamppot peen en uien)
De charme van zuurkoolstamppot
Een verrukkelijke veganistische stamppot
Bronvermelding
Tekst: Marion Middendorp
© foto: 123rf.com
